Czym się kierować decydując się na terapię w danej modalności psychoterapeutycznej?
- Adam Bajkowski
- 29 cze 2017
- 3 minut(y) czytania
W artykule chciałbym omówić znaczenie wyboru odpowiedniego podejścia psychoterapeutycznego dla powodzenia terapii, a także zobrazować czym różni się praca w różnych tzw. modalnościach.
Psychoterapeuci różnią się nurtami, w których pracują, korzystają z odmiennych narzędzi i metod. W różnorakich podejściach inaczej opisuje się i wyjaśnia zjawiska psychiczne, a także odmiennie postrzega to, co może pomóc klientowi. Praca w każdej z modalności wiąże się z trochę innym przebiegiem psychoterapii, inne rzeczy są ważne. Psychoterapia prowadzona w sposób profesjonalny i etyczny jest metodą o potwierdzonej skuteczności, która bazuje na wywodzących się ze sprawdzonych w psychologii twierdzeniach oraz badaniach naukowych. Zdecydowanie zalecam wybór jednej z takich metod, która spełnia powyższe warunki. Niestety nie wszystkie terapie dostępne na rynku takie są. Bezpiecznym będzie wybór jednego z najbardziej znanych podejść: Psychodynamicznego, Systemowego, Poznawczo – behawioralnego, Humanistyczno – egzystencjalnego (w tym Gestalt czy Analiza Egzystencjalna). Skuteczność terapii w różnych nurtach jest porównywalna. Różnice występują w odniesieniu do konkretnych problemów, ważne jest dopasowanie potrzeb klienta do możliwości jakie daje dany nurt. Są terapeuci, którzy łączą różne podejścia w swojej pracy - z lepszym lub gorszym skutkiem. W niniejszym artykule nie będę się szerzej do tego odnosił, aby lepiej zobrazować specyfikę każdej z modalności.
Ktoś mógłby zadać pytanie: „po co mi, jako Klientowi, w ogóle wiedzieć w jaki sposób pracuje mój terapeuta? Ma pracować dobrze, ma mi pomóc, a w jaki sposób to jego sprawa”. Nie zgadzam się z takim podejściem. Gdy modalność mocno rozmija się z potrzebami danej osoby może to skutkować tym, że efekty terapii będą znikome. Ważne jest też czy sposób i styl pracy terapeuty pasuje Klientowi, a także czy modalność jest zgodna z oczekiwaniami i możliwościami danej osoby. Co więcej, powodzenie terapii w ogromnym stopniu zależy od tego czy klient będzie brał odpowiedzialność za siebie, swoje trudności i podejmował wysiłki, żeby sobie pomóc po tym jak już dowie się jak to robić. Sprzyja temu wybór odpowiedniego nurtu. Pomocne w zdobywaniu wiedzy mogą być lektury artykułów podobnych do tego, a także konsultacje z terapeutami, którzy pomagają rozwiewać wątpliwości.
Dla zobrazowania tego jak ważny jest wybór odpowiedniej modalności terapeutycznej przytoczę kilka przykładów. Gdy osoba poszukuje terapii, na której będzie miała kontakt z terapeutą, który dzieli się swoimi emocjami, myślami, prowadzi z nim dialog, jest autentyczny, daje mu dużo przestrzeni, to może odnaleźć swoje miejsce na terapii Gestalt, gdzie terapeuta pracuje w taki właśnie sposób. Rozwój osobisty i zrozumienie siebie będzie prawdopodobnie pełniejsze po pracy w tym podejściu, niż tylko po kilkunastu sesjach skoncentrowanych na konkretnym celu (np. po pracy nad problemem z wykorzystaniem metod poznawczo - behawioralnych). Jeśli jednak osoba ta będzie nastawiona na uzyskanie konkretnych narzędzi jak sobie pomóc, to raczej tego nie uzyska, gdy przyjdzie do terapeuty Gestalt. Będzie on wspierał go w samodzielnym znalezieniu tego, co mu służy, poprzez pomoc w uświadamianiu potrzeb, emocji i możliwości oraz pełniejsze doświadczanie podejmowanych działań.
Osoba nastawiona na to, że po przedstawieniu swoich trudności i myśli usłyszy dużo na temat przyczyn swoich problemów oraz dynamiki tego jak to się dzieje, że one zaistniały, może skorzystać z terapii psychodynamicznej. Terapeuta będzie się dzielił swoimi interpretacjami odnośnie tego jak działa psychika pacjenta. Jeśli jednak, osoba taka nie chce, żeby ktoś interpretował jej zachowania i słowa, a raczej żywo na nią reagował i dzielił własnymi doświadczeniami to będzie zawiedziona. Co więcej, gdy osoba nie jest gotowa podjąć się długoterminowej terapii nastawionej na rozwój osobisty i chce szybko sobie pomóc nie wnikając w naturę swoich problemów – praca w podejściu psychodynamicznym w której analizuje się m.in. naturę wewnętrznych konfliktów i funkcję jakiej służą objawy może nie być najlepszym pomysłem.
Osoba poszukująca eksperta, który zaproponuje konkretne metody do rozwiązywania trudności oraz to jak je ćwiczyć, ma szansę znaleźć to na terapii poznawczo – behawioralnej. Jeśli jednak osoba ta będzie chciała pogłębić rozumienie siebie i innych oraz odnaleźć to czego potrzebuje w życiu, aby być szczęśliwą, to taka terapia nie byłaby najlepszym wyborem.
Badania pokazują, że większe znaczenie dla powodzenia terapii ma zaangażowanie i motywacja klienta oraz indywidualny sposób pracy terapeuty, a nie nurt w jakim pracuje. Co więcej, wybór nurtu, który mniej odpowiada klientowi może rekompensować dobra relacja terapeutyczna, która jest najważniejsza dla powodzenia terapii. Warto jednak zapoznać się z tym jakie są nurty, odpowiedzieć sobie na pytanie, który jest najbliższy i to właśnie ten wybrać. Zalecałbym też odwiedzenie różnych psychoterapeutów i zobaczyć z którym z nich czujemy się najlepiej. Takie działania mogą mocno przyczynić się do sukcesu terapii.
Yorumlar