Piękno psychoterapii Gestalt
- Adam Bajkowski
- 14 lip 2017
- 4 minut(y) czytania
W artykule przedstawię to, co ma do zaoferowania psychoterapia Gestalt. Tekst ten jest z założenia osobisty. Jestem psychoterapeutą pracującym w tym podejściu i odwołuje się do własnych odczuć, przekonań i wartości. Postaram się jednak rzetelnie przedstawić zarówno pozytywne, jak i ujemne strony Gestalt. Mam świadomość, że inni terapeuci, w szczególności pracujący w pozostałych nurtach, z pewnością skupiliby się na odmiennych aspektach tej modalności. Gestalt znacząco różni się od innych podejść, na co warto zwracać uwagę przy wyborze odpowiedniego dla siebie (na mojej stronie pojawił się już artykuł na temat różnych podejść terapii). Osoby zainteresowane pogłębieniem wiedzy na temat Gestalt’u odsyłam do mojej strony, na której pokrótce je opisałem (https://www.psychoterapeuta-gestalt.waw.pl/psychoterapia), a także materiałów innych osób (np. książek czy artykułów na ten temat).
Psychoterapia Gestalt nie jest terapią ani najkrótszą, ani dla klientów najłatwiejszą. Zwykle trwa od 1 do 4 lat, wymaga zaangażowania ze strony klienta, a także odwagi w przyglądaniu się własnym trudnościom. Efekty terapii są bardziej niewymierne niż innych modalności. Celami są: rozwój osobowości, pogłębienie wiedzy na temat samego siebie i tego jak się funkcjonuje. Są to cele bardziej ambitne niż zmniejszenie nasilenia objawów (osoba rozwijając się, przestaje potrzebować objawów i może z nich zrezygnować, ale jest to w pewnym sensie skutek uboczny), a przez to czasami trudniejsze do osiągnięcia. Istnieją liczne badania, które ukazują skuteczność tej formy terapii przy leczeniu tzw. zaburzeń psychicznych. Trudniej jest jednak je przeprowadzać w taki sposób, żeby oddać pełnie możliwości Gestalt, ponieważ trudno jest weryfikować czy ktoś żyje bardziej w zgodzie ze sobą – jest to kwestia subiektywna. W psychoterapii Gestalt, klient nie usłyszy od terapeuty rad co i jak ma robić. Może to być frustrujące, gdyż nie otrzymuje się szybkich rozwiązań, a praca nad sobą bywa trudna.
Podejście Gestalt jest oparte na wartościach humanistycznych i filozofii egzystencjalnej. Zakłada, że każdy człowiek ma wszystko czego potrzeba, aby się rozwijać, a organizm posiada naturalną mądrość. Co więcej, Gestaltyści zakładają, że ludzie żyją najlepiej jak umieją i mają potencjał do rozwoju. Czasami potrzebują po prostu pomocy i odpowiednich warunków, w których mogą zrobić krok naprzód. Są to ważne wartości będące punktem wyjścia do terapii, której zadaniem jest pomoc w uświadomieniu w jaki sposób rozwój jest zablokowany i co takiego się dzieje, że osoba ma trudności w byciu ze sobą i innymi. Takie podejście pozwala docierać do nieznanych wcześniej możliwości danej osoby. Klient, rozwija się w terapii, ucząc jednocześnie jak dalej rozwijać się samodzielnie i brać odpowiedzialność za swój rozwój.
W terapii Gestalt terapeuta jest sobą. Taki jaki jest. Reaguje na klienta, dzieli się swoimi emocjami, przeżyciami (w takim wymiarze jaki jest potrzebny dla rozwoju klienta i jest w zgodzie z terapeutą). Jest to podmiotowa relacja osoby z osobą, bardzo specyficzna dla tej modalności. Budowanie podobnych relacji zakłada się również w innych modalnościach z grupy tzw. humanistyczno – egzystencjalnych, wyglądają one jednak trochę inaczej. Ważnym aspektem tego podejścia jest to, że nie pracuje się z objawem tylko z osobą. Klient ma wtedy szansę zaistnieć taki jaki jest. Terapia w podejściu Gestalt cechuje się ogromnym szacunkiem do klienta jako osoby. Jest to moim zdaniem ogromna wartość tego podejścia. Gestalt jest czymś więcej niż narzędziem zmiany. Umożliwia prawdziwe spotkanie dwóch osobowości. To co dzieje się w terapii to żywe, angażujące doświadczenie, które umożliwia odkrywanie siebie (zarówno przez klienta jak i terapeutę!). W podejściu Gestalt terapeuta wychodzi z założenia, że to klient, a nie on, wie lepiej czego potrzebuje dla siebie. Razem współtworzą atmosferę bezpieczeństwa, zaufania i partnerstwa. Są to warunki w których osoba może uświadamiać sobie czego chce, co jest dla niej ważne, oraz to, że jest odpowiedzialna za swoje życie. Gdyby terapeuta budował z klientem relacje skośną, wcielając się w rolę eksperta i rozwiązując jego problemy, to trudno by było klientowi budować autentyczne oparcie w sobie, poczucie własnej wartości i sprawczości. Uczyłoby to raczej, że „sam sobie nie poradzę, moim życiem musi się zajmować ktoś mądrzejszy”. Relacja, tzw. Ja – Ty pomaga w uczeniu się akceptacji tego kim się jest, uczy, że można być sobą, a nie w roli i że to jest w porządku.
Kluczowym aspektem Gestaltu jest doświadczenie. Do faktycznego rozwoju osoby, nie wystarczy, żeby osoba uświadomiła sobie jak funkcjonuje. Jest to natomiast pierwszy krok. W Gestalcie zakłada się, że zmiana jest możliwa jeśli doświadczy się tego jakim się jest, uświadomi, że jest się takim, ponieważ chce się być. Można wtedy się zmienić. Pojawia się wybór. Dalej, klient jest zachęcany do podejmowania nowych działań, doświadcza, że może „być inaczej” w gabinecie. Próbuje działać, eksperymentować, podejmować próby „bycia w inny sposób w świecie”. Dzięki temu może nowe możliwości wykorzystywać w pozostałych obszarach życia. Efekt ten jest bardzo mocną stroną tego podejścia do psychoterapii. Psychoterapia Gestalt jest dla mnie spotkaniem klienta z samym sobą i z terapeutą. Daje możliwość przezwyciężania trudności i ograniczeń, umożliwia poprawę jakości życia poprzez zmianę funkcjonowania w obszarze cielesnym, emocjonalnym, intelektualnym, społecznym, duchowym i zachowania. Dzięki psychoterapii można nauczyć się żyć bardziej w zgodzie ze sobą, bycia blisko z innymi, wchodzenia w żywy kontakt ze środowiskiem z uwzględnieniem tego, co jest na dany moment dostępne. Gestalt to też prawdziwe spotkanie dwóch osobowości, które poznają siebie nawzajem, a zarazem piękna przygoda.
Comments